Impingment Syndroom
WAT IS IMPINGMENT SYNDROOM?
Impingement betekent letterlijk inklemming. Het betreft dus een conflict omwille van een te nauwe ruimte onder het dak van de schouder (acromion) dat ervoor zorgt dat de pezen geklemd geraken tussen het dak van de schouder en de kop van de bovenarm.
Bij het bewegen van de arm naar boven moeten de pezen van de rotator cuff met de overliggende slijmbeurs glijden in een te nauwe ruimte.
Door het schuren van de rotator cuff met bovenliggende slijmbeurs tegen het dak van de schouder ontstaat meestal eerst een ontsteking van die slijmbeurs. Bij blijvend schuren ontstaat er een ontsteking van de pees (tendinitis) en bij blijvende irritatie kan dit leiden tot scheur van de rotator cuff pees.
HOE STELLEN WE DE DIAGNOSE?
In eerste instantie baseert de arts zich op het verhaal van de patiënt. Hierbij zal in eerste instantie de pijn op de voorgrond staan. Die pijn situeert zich vaak vooraan, opzij of volledig rond de schouder, en kan soms zeer hevig zijn en soms zelfs ook de nachtrust verstoort.
Er is vaak een duidelijk link met bepaalde bewegingen zoals bewegingen met de arm boven schouderniveau. Bij langdurige klachten kan ook krachtsverlies in de schouder ontstaan.
Met behulp van het klinisch onderzoek kan de arts andere pijn oorzaken uitsluiten en de zijn vermoeden van de diagnose versterken.
Bijkomende worden ook technische onderzoeken uitgevoerd. Met een radiografie kunnen andere zaken worden uitgesloten (fracturen, artrose, verkalking, ...) of vormafwijkingen van het schouderdak worden opgespoord. Aanvullend kan een echografie ook de weke delen worden geëvalueerd (zoals slijmbeurs en pezen). Het voordeel van een echografie is dat hier ook dynamisch onderzoek mogelijk is.
Bij aanhoudende of chronische last kan een MRI scan worden aangevraagd om de diagnose verder uit te werken.
WAT IS DE OORZAAK?
De ruimte tussen het dak van de schouder en de bovenarm (de subacromiale ruimte) kan aangeboren nauwer zijn. Het acromion verschilt bij verschillende personen (morfologische varianten). We onderscheiden 3 types. Type 1 is plat, type 2 is gecurveerd en type 3 is gehoekt. Iemand met een type 2 of 3 acromion heeft een hoger risico op impingement ten gevolge van vernauwing van de ruimte tussen het acromion en de humeruskop.
Ook kan de ruimte met de tijd nauwer worden door een slijtage proces met botaangroei aan de onderzijde van het schouder dak (acromion) ook wel 'spoor'vorming genoemd ('spur' in het Engels).
Bij mensen die werk doen boven schouderniveau (bv. schilder) of bij bepaalde sporten (bv. tennis, volleybal, zwemmen) zal deze inklemming sneller symptomen geven als de subacromiale ruimte reeds nauwer is.
WAT ZIJN DE BEHANDELINGSMOGELIJKHEDEN?
Bij beginnende klachten wordt er steeds een niet-operatieve behandeling geprobeerd. Het doel is de ontsteking te remmen en de oorzaak aan de bol van de schouder terug naar beneden te krijgen.
-
Ontstekingsremmers
Ontstekingsremmers en pijnstillende medicatie kunnen de pijnklachten onderdrukken en de ontsteking laten temperen.
-
Infiltratie
Meestal wordt gekozen voor een cortisone preparaat om het ontstekingsproces onder controle te krijgen. Dit kan een tweetal keer herhaald worden.
-
Kinesitherapie
Hierbij ligt de focus op herstel van de beweeglijkheid, wegwerken van het ontstekingsproces, aanleren van stretchoefeningen en oefeningen ter bevordering van de spieropbouw.
-
Operatie
Bij een groot deel van de patiënten volstaat de niet-operatieve behandeling. Bij blijvende niet oplosbare klachten of bij snel terugkerende klachten dient een kijkoperatie overwogen te worden.
Er zal aldan een zogeheten 'subacromiale decompressie' (ruimte creëren onder het schouderdak) of 'acromioplastie' (nieuwe vorm geven aan de onderkant van het schouderdak) uitgevoerd worden.
Via een kijkoperatie (3 kleine insnedes van 5 mm) wordt de ontstoken slijmbeurs weggenomen en wordt het beenderig spoor (botaanwas aan het dak van de schouder) weg gefreesd (“geshaved”), zodat de ontstoken pees meer ruimte krijgt en kan genezen.
In het genezingsproces vormt zicht nadien een nieuwe gezonde slijmbeurs.
De ingreep gebeurt onder korte algemene narcose in combinatie met een lokale verdoving (interscaleen blok).
De ingreep verloopt via het dagziekenhuis (zonder overnachting) of u verblijft 1 nacht in het ziekenhuis.
FREQUENT GESTELDE VRAGEN
-
Wat kan ik verwachten na de operatie?
U krijgt na de ingreep een schouderverband om de arm te laten rusten. Dit verband dient ter uwer comfort en mag meermaals per dag uitgelaten worden om de elleboog, hand en vingers te bewegen.
Verder zal u enkele kleine incisies hebben ter hoogte van de schouder die steriel verzorgd dienen te worden. Het initiële verband dient om het vocht, dat in het gewricht gebracht is voor betere visualisatie, te absorberen dat na ingreep via de wondjes vaak nog naar buiten sijpelt.
Na deze initieel fase kan overgegaan worden naar afdekkende pleisters. Hou de wondjes proper en droog. Douchen is toegestaan met een douche pleister ( Opsite, Tegaderm, ..) De steristrip pleisters kunnen na 14 dagen verwijderd worden door de thuisverpleging of uw huisarts.
Ondertussen probeert u de pijn onder controle te houden met de voorgeschreven pijnstillers en ijsapplicaties. De aangegeven dosissen op het voorschrift zijn maximale dagelijkse innames, u mag zelf de pijnstilling afstemmen op uw nood.
-
Hoe verloopt de revalidatie?
De revalidatie en eerste oefeningen worden reeds in het ziekenhuis aangeleerd.
Om een frozen shoulder te voorkomen wordt snel met oefentherapie en/of kinesitherapie gestart.
Er wordt bijkomend een schema meegegeven om kinesitherapie te starten in de thuissituatie.
Gedurende de eerste 3 weken moet gebruik gemaakt worden van een draagverband ter controle van pijn en zwelling. Nadien streven we ernaar de arm zo snel als mogelijk binnen de pijngrens te gebruiken zonder verband. De eerste 6 weken mag er absoluut geen zware belasting zijn. We proberen wel alle krachtinspanningen te beperken gedurende de eerste 3 maanden.
-
Wanneer kan ik werken?
De arbeidsongeschiktheid ligt tussen 3 weken en 4 maanden en is afhankelijk van de inhoud van de job. Bespreek dit voor de ingreep met uw arts.
-
Wanneer kan ik autorijden?
U mag beginnen autorijden wanneer u zelf voelt dat u gemakkelijk kan sturen met beide handen zonder enig probleem. Hiervoor zou u uw arm comfortabel boven schouderniveau moeten kunnen heffen. Voor de meeste mensen is dit ongeveer drie à vier weken na de ingreep.
-
Wanneer mag ik weer sporten?
Lopen en fietsen is toegestaan vanaf 3 weken als de eerste pijn en zwelling verdwenen zijn. Hervatten van andere sporten is individueel verschillend en sterk sportspecifiek. Dit kan besproken worden met uw behandeld arts.
-
Wat zijn de risico’s?
Zoals bij elke chirurgische ingreep zijn mogelijke complicaties zwellingen/nabloeding in het operatiegebied, wondproblemen, overgevoeligheid van het litteken en infectie.
Een knellend verband kan ook klachten veroorzaken. Bij toename van pijn en/of tintelingen ter hoogte van de hand en vingers kan het raadzaam zijn het verband open te knippen en te lossen, gezien dit symptomen zijn van een knellend verband.
-
Wanneer neem ik vroeger contact op?
Bij toegenomen wonddrainage, zwelling/roodheid van de hand gepaard met pijn of koorts > 38,5°C zijn redenen om vroeger een consultatie aan te vragen of u aan te bieden op de spoedopname.